Hadži-Ibrahimova ili Pertačka džamija

U najstarijem dijelu Visokog nalazi se Hadži-Ibrahimova ili Pertačka džamija, koja se zajedno sa Šerefuddin- Bijelom džamijom ubraja među prvoizgrađene džamije pod vladavinom Osmanlija na području Visokog. Podijeljena su mišljenja o tome koja je od ove dvije džamije starija, međutim to nas usmjerava na to da su obje približno iste starosti. Pretpostavlja se da je Pertačka džamija sagrađena u 15. stoljeću, najvjerovatnije 1477. godine. Podignuta je u neposrednoj blizini trgovišta, to jeste pijace poznatog pod nazivom Sebilj. (Durajlić, Islamski sakralni spomenici iz osmanlijskog perioda na  području općine Visoko, 17.).

 

Fotografija preuzeta sa web stranice (www.visoko.co.ba)

Džamija je kroz stoljeća oštećena što je bilo razlogom detaljne rekonstrukcije 2001. godine. Zatečeni objekat Pertačke džamije, prije posljednje rekonstukcije, bio je jednostavne građe, debljih, kamenih zidova, s kamenom munarom prislonjenom s desne strane. To je bila jednoprostorna džamija s krovom na četiri vode, odnosno molitvenim prostorom i trijemom sa sofama. Bila je prekrivena crijepom, a prozori su bili jednostavni, bez demira i mušepaka. Munara je naročito zanimljiva, izgrađena je od sedre, kamena koji je, najvjerovatnije, vađen iz obližnje rijeke Fojnice, što je jedinstven primjer u Visokom. Završetak munare krasi otvorena galerija ukrašena ornamentima, a na kraju je kupasto krovište. U toku agresije na Bosnu i Hercegovinu džamija je više puta direktno pogođena granatama. Munara je zadobila velika oštećenja. Obnovom 2001. godine džamija dobija novi izgled. U dužini trijema sagrađena je drvena lođa. Stari prozori su zamijenjeni novim. Kako se ova džamija smatra jednom od najstarijih u Visokom, čini se zanimljivim dodati da se u haremu džamije nalazi dvadeset devet mezara s oba nišana, te šest uzglavnih nišana postavljenih bez vidljivog obilježja mezara. Od ovih nišana, njih ukupno trideset pet, samo na četiri su pronađeni tarihi, međutim nečitki. Ova četiri mezara omeđena su santračem. Pertačka džamija se nalazi u samom srcu visočke čaršije, a posjeduje i mnogobrojne vakufske objekte, kao i dvije imamske kuće. U ovoj džamiji se za vrijeme mjeseca ramazana uče sehurske mukabele. Džematu koji broji oko 500 domaćinstava pripadaju naselja Pertac, Podvisoki, Luka i Sebilj.

Autor: Refija Gagula